Ислам и прогресс: между традицией и современностью
https://doi.org/10.46272/2587-8476-2020-11-4-104-121
Аннотация
В ходе переосмысления того, как мусульманские общины исторически реагировали на прогресс и интегрировали его достижения в свою жизнь, авторы статьи попытались вернуться к причинам, по которым исламский мир сохранил глубокий разрыв между традицией и современностью. Анализируя дискуссии мусульманских мыслителей и теоретиков прошлого в богословских и околобогословских кругах, сделан вывод о том, что одним из главных, с философской точки зрения, вопросов для обсуждения является то, что религия стала ассоциироваться больше не с богооткровением, а с традицией. Религия учит непереходящим принципам, в то время как традиции связаны с практиками прошлого, которые привязаны к времени. Значительной части мусульман сложно адаптироваться к новой реальности, и это связано с тем, что религиозность стала ассоциироваться с феодализмом и традиционными ритуалами. Следовательно, мусульмане зачастую связывают сохранение верности своему наследию с внешними признаками, например, с манерой одеваться или совершением ритуалов, при этом не осознавая своей духовной цели или не относясь к ней со всей честностью. Хотя можно было бы дискурсивно отделить религию от области политики, в данной статье тем не менее исследуется, как мусульманский мир переживал застой из-за слияния традиции и богооткровения и как данное слияние парализовало развитие, наряду с другими факторами, такими как конфигурация систем, отвечающих за развитие человеческого капитала, наличие политических интересов и влияние внешних сил. На основе анализа специфики модернизации в Турции и Иране в статье выделяются тенденции, которые препятствуют технологическому прогрессу в странах исламского мира.
Об авторах
Ю. РокнифардМалайзия
Юлия Рокнифард, доктор философии в области международных отношений, доцент Школы политики, истории и международных отношений
Джалан Брога, 43500 Семеных Селангор Дарул Эхсан
О. Гафарлы
Турция
Орхан Гафарлы, доктор философии в области международных отношений, преподаватель факультета коммуникаций, Университет Анкары, факультет политологии
шоссе Джамал Гюрсел, квартал Джебечи, 06590, Анкара
Л. Теребесси
Малайзия
Лесли Теребесси, исследователь, бывший научный сотрудник
12303, Главное почтовое отделение, 50774 Куала-Лумпур
Список литературы
1. История Востока в шести томах. Т. 3. Восток на рубеже Средневековья и Нового времени. XVI—XVIII вв. / Под редакцией Р.Б. Рыбакова. – М.: Издательская фирма «Восточная литература» РАН, 2000. – 696 с.
2. AbuSulayman, AbdulHamid. Crisis in the Muslim Mind, translated by Yusuf Talal DeLorenzo. Herndon: The International Institute of Islamic Thought, 1993. https://iiit.org/wp-content/uploads/Crisis-in-The-MindComplete.pdf.
3. Ahmad, Feroz. “Politics and Islam in modern Turkey.” Middle Eastern Studies 27, no. 1 (1991): 3–21.
4. Ahmad, Feroz. İttihat ve Terakki 1908–1914 [Union and Progress 1908–1914]. Kaynak, 1986 [In Turkish].
5. Akyıldız, Ali. “Sened-i İttifak’ın ilk tam metni.” [First full text of the Sened-i Alliance] İslam Araştırmaları Dergisi 2 (1998): 209–222 [In Turkish].
6. Akyıldız, Ali. “Sened-i İttifak’ın ilk tam metni.” [First Full Text of The Sened-i Alliance]. İslam Araştırmaları Dergisi 2 (1998): 209–222 [In Turkish].
7. Al-Alwani, Shaykh Taha Jabir. Issues in Contemporary Islamic Thought. London: The International Institute of Islamic Thought, 2005. https://iiit.org/wp-content/uploads/IssuesinContemporarIslamicThought_Combined.pdf.
8. Al-Ghazali, Abu Khamid. Tahafut Al-Falasifah [Incoherence of the Philosophers]. Lahore: Pakistan Philosophical Congress, 1963 [In Turkish].
9. Aytekin, Attila E. “Tax Revolts during the Tanzimat Period (1839–1876) and before the Young Turk Revolution (1904–1908): Popular Protest and State Formation in the Late Ottoman Empire.” Journal of Policy History 25, no. 3 (2013): 308–333.
10. Berkez, Niyazi. Türkiye’de Çağdaşlaşma [Modernization in Turkey]. İstanbul: YKY, 2019 [In Turkish].
11. Can, İslam. “Merkez-çevre düalizmi bağlamında taşranın onto-politik doğası üzerine çıkarımlar.” [Inferences on the Onto-political Nature of the Province in the Context of Center-Environmental Dualism] Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, no. 36 (December 23, 2016): 531–531. https://doi.org/10.21497/sefad.285501. [In Turkish].
12. Chapra, Muhammad Umer. The Islamic Vision of Development in the Light of Maqāsid al-Sharīah. London: The International Institute of Islamic Thought, 2008. http://surl.li/lbcp.
13. Emecen, Feridun M. “Matruşka’nın Küçük Parçası: Nevşehirli Damat İbrahim Paşa Dönemi Ve ‘Lale Devri’ Meselesi Üzerine Bir Değerlendirme.” [A Small Part of Matrushka: an Assessment of the Era of Nevşehirli Damat Ibrahim Pasha And the ‘Tulip Era’ Issue] Osmanlı Araştırmaları 52 (2018): 79–98 [In Turkish].
14. Faghfoory, Mohammad H. “The Impact of Modernization on the Ulama in Iran, 1925–1941.” Iranian Studies 26, no. 3–4 (September 1993): 277–312. doi:10.1080/00210869308701803.
15. Goodarzi, Mehdi, and Soroush Ghazinoori. “From Developing a Higher Education System to Moving toward a Knowledge-Based Economy: A Short History of Three Decades of STI Policy in Iran in Science and Innovations.” In Iran: Development, Progress, and Challenges, edited by Abdol S. Soofi , and Sepehr Ghazinoory. New York: Palgrave Macmillan, 2013.
16. Gunce, Suheda. “Osmanlı Devleti’nde İlk Daimi Elçilikler ve Diplomasiye Olan Etkileri.” [The first permanent embassies in the Ottoman Empire and their influence on diplomacy] Osmanlı Medeniyeti Araştırmaları Dergisi 6, no. 10 (April 15, 2020): 101–14. doi:10.21021/osmed.668921 [In Turkish].
17. Hallaq, Wael B. “Was the Gate of Ijtihad Closed?” International Journal of Middle East Studies 16, no. 1 (March 1984): 3–41.
18. Hanioğlu, Şükrü. A brief history of the late Ottoman Empire. Princeton: Princeton University Press, 2010.
19. Heshmati, Ata, and Seyed Mehran Dibaji. “Science, Technology, and Innovation Status in Iran: Main Challenges.” Science, Technology and Society 24, no. 3 (November 11, 2019): 545–78. doi:10.1177/0971721819873192.
20. Hoodbhoy, Pervez. Islam and Science. London: Zed Books Ltd., 1991.
21. Hussein, Taha. The Days: His Autobiography in Three Parts. Cairo: American University in Cairo Press, 1997.
22. İnalcık, Halil. Osmanlı Tarihinde İslamiyet ve Devlet [Islam and the State in Ottoman History]. Istambul: Türkiye İş Bankası Yayınları, 2019 [In Turkish].
23. Inglehart, Ronald, and Baker Wayne E. “Modernization, Cultural Change, and the Persistence of Traditional Values.” American Sociological Review 65, no. 1 (February 2000): 19–51.
24. Islamic Perspectives on Science and Technology, edited by Mohammad Kamali, Mohammad Hashim, Osman Bakar, Daud Abdul-Fattah Batchelor, and Rugayah Hashim. Singapore: Springer Singapore, 2016. doi:10.1007/978-981-287-778-9.
25. Issawi, Charles. “Technology, Energy, and Civilization: Some Historical Observations.” International Journal of Middle East Studies 23, no. 3 (August 29, 1991): 281–89. doi:10.1017/S0020743800056300.
26. Kalayci, Murat. “Şeyhülislam Mehmed Esad Efendi ve Eşarîlik-Maturidîlik İhtilafına İlişkin Risalesi.” [Şeyhülislam Mehmed Asad Efendi and his treatise on the Asharilik-Maturidilik confl ict] Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 11, no. 21 (2012): 99–134 [In Turkish].
27. Kara, İsmail. Cumhuriyet Türkiyesi’nde Bir Mesele Olarak İslam 1 [Islam as a Matter In Republican Turkey 1]. İstanbul: Dergah Yayınları, 2019 [In Turkish].
28. Kara, İsmail. Din İle Modernleşme Arasında Çağdaş Türk Düşüncesinin Meseleleri [Issues of Contemporary Turkish Thought Between Religion and Modernization]. İstanbul: Dergah Yayinlari, 2020 [In Turkish].
29. Kuzucu, Serhat. “Katerina Donemi OsmanlıRus İlişkilerinde Kırım.” [Katerina Donemi Crimea in Ottoman-Russian Relations] Türk Dünyası Araştırmaları 185, 2010 [In Turkish].
30. Mardin, Şerif. Yeni Osmanlı düşüncesinin doğuşu [Birth of New Ottoman Thought]. İstanbul: İletişim Yayınları, 2015 [In Turkish].
31. Mardin, Şerif. Yeni Osmanlı düşüncesinin doğuşu [Birth of new Ottoman thought] İletişim Yayınları, 2015 [In Turkish].
32. Mazanec, Jakub. “The Ottoman Empire At The Beginning Of Tanzimat Reforms.” Prague Papers On The History Of International Relations 2 (2016): 21–45.
33. Muhammad Naquib al-Attas, Syed. Islam and Secularism. Kuala Lumpur: Muslim Youth Movement of Malaysia, 1978.
34. Ortaylı, İlber. Mekanlar ve Olaylarıyla Topkapı Sarayı [Venues and events, Topkapi Palace]. İstanbul: Kaynak Kitapliği, 2007 [In Turkish].
35. Ortaylı, İlber. Türkiye İdare Tarihi [Administrative History of Turkey]. Ankara: Cedit Neşriyatı, 1979 [In Turkish].
36. Peters, Francis Edward. Judaism, Christianity, and Islam: The Classical Texts and Their Interpretation, Volume III: The Works of the Spirit. Princeton: Princeton University Press, 2018.
37. Sayyid Jamal al-Din al-Afghani. “Response to Renan.” In Modernist Islam, 1840-1940: A Sourcebook, edited by Charles Kurzman. Oxford: Oxford University Press, 2002.
38. Semati, Mehdi, Mehdi Faraji, and Yalda N. Hamidi. “Elite Discourse on Technology in Iran.” Sociology of Islam 4, no. 4 (October 21, 2016): 323–44. doi:10.1163/22131418-00404002.
39. Sen, Amartya. Development as Freedom. New York: Anchor Publishing, 2000.
40. Sezgin, Fuat. İslam’da Bilim ve Teknik [Science and Technology in Islam]. Ankara: Türkiye Bilim Akademisi, 2015 [In Turkish].
41. Tanpınar, Ahmet H. On Dokuzuncu Asır Türk Edebiyatı Tarihi [History of Nineteenth Century Turkish Literature]. İstanbul: Dergah Yayinlari, 2012 [In Turkish].
42. Tezcan, Ercüment, and Aras Ilhan. “Adalet Ve Kalkınma Partısı’nde Euroseptısızm: Avrupa Bırlıgı Destegının Elestırıye Dönüsümü.” [Euroscepticism in The Justice and Development Party: From Support to Criticism of the European Union] Uluslararasi Hukuk Ve Politika 11, no. 41 (2015): 1–35 [In Turkish].
43. Türköne, Mümtazer. Türk Modernleşmesi [Turkish Modernization]. İstanbul: Lotus Yayinevi, 2003 [In Turkish].
44. Ülken, Hilmi Ziya. Türkiye’de Çağdaş Düşünce Tarihi [History Of Contemporary Thought In Turkey]. İstanbul: Türkiye İş Bankası, 2019 [In Turkish].
45. Watt, Montgomery. The Faith And Practice Of AlGhazali. London: George Allen And Unwin Ltd., 1953.
46. Yıldız, Hasan. “Osmanlı Medreselerini Islah Çabaları Üzerine Bir Değerlendirme.” [An Assessment of Eff orts to Reform Ottoman Madrasas] Vakanüvis-Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi, 4(1), 2019: 407–445 [In Turkish].
Рецензия
Для цитирования:
Рокнифард Ю., Гафарлы О., Теребесси Л. Ислам и прогресс: между традицией и современностью. Международная аналитика. 2020;11(4):104-121. https://doi.org/10.46272/2587-8476-2020-11-4-104-121
For citation:
Roknifard J., Gafarli О., Terebessy L. Islam and Progress: Between Tradition and Modernity. Journal of International Analytics. 2020;11(4):104-121. https://doi.org/10.46272/2587-8476-2020-11-4-104-121